De oudste kademuren en bruggen in Amsterdam zijn al meer dan honderd jaar oud en velen verkeren in slechte staat. De Gemeente Amsterdam is daarom begonnen met een grootschalig project om deze historische constructies te inspecteren en als het nodig is te restaureren of renoveren. Dit is het perfecte moment voor een consortium van universiteiten en de gemeente om de multifunctionaliteit in de kademuren te onderzoeken.

Binnen dit consortium, dat wordt gefinancierd door het Nationaal Groeifonds, onderzoekt een team van wetenschappers van het UvA Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteem Dynamica (IBED) en Wageningen University naar het verhogen van de biodiversiteit in de grachten.

Aquatische biodiversiteit

De betrokken IBED-onderzoekers Annemarie van Wezel, Max Verweg, Harm van der Geest, Elisabeth Krueger, en Michiel Kraak richten zich specifiek op de onderwaterbiodiversiteit. Ze werken ook samen met Arjen de Groot (Wageningen University), die zich focust op biodiversiteit boven water.

Om te achterhalen hoe kademuren de onderwaterbiodiversiteit kunnen bevorderen, willen de wetenschappers eerst onderzoeken wat de bepalende factoren binnen de biodiversiteit zijn. Wat zorgt ervoor dat diersoorten op specifieke plekken kunnen leven? Wat is de invloed van bescherming tegen schokgolven, troebel water, beschutting, en de aanwezigheid van voedsel zoals planten?

Uitvoerbaarheid

Bij het verhogen van de onderwaterbiodiversiteit moeten de onderzoekers ook rekening houden met beperkende factoren. Allereerst staan de kademuren van het centrum van Amsterdam op de UNESCO werelderfgoedlijst. Hierdoor moeten bepaalde richtlijnen worden nageleefd wanneer er veranderingen plaatsvinden. Een andere beperkende factor is de hoeveelheid water dat door de gracht heen moet stromen.

Hoewel het project specifiek gericht is op de grachten in Amsterdam, zal het onderzoek en uiteindelijke ontwerp van de multifunctionele kademuur algemeen genoeg zijn om ook buiten Amsterdam te kunnen worden toegepast. Deze samenwerking tussen de Gemeente Amsterdam en de UvA biedt daarom veelbelovende kansen voor duurzame vernieuwing van stedelijke infrastructuren wereldwijd.